Πρόοδος Εργασιών

Γεωφυσικές Έρευνες
Απαλλοτριώσεις
Ανασκαφές
Μελέτες Αποκατάστασης
Εργασίες Αποκατάστασης

Γρήγορη μετάβαση

Αρχαίο θέατρο Κασσώπης (μεγάλο θέατρο)

Περιγραφή
Πολυμέσα
Επιστημονικό δελτίο
Χρηματοδοτήσεις
Πρόοδος Εργασιών
Τα νέα του θεάτρου

Σε χώρο κάτω από τη βορειοδυτική ακρόπολη, με απρόσκοπτη θέα στη χερσόνησο της Πρέβεζας, τον Αμβρακικό κόλπο, το Ιόνιο πέλαγος, τη Λευκάδα και τα ακαρνανικά όρη, κατασκευάστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. το μεγάλο Θέατρο της πόλης.
Δύο πολυγωνικά αναλήμματα, ενισχυμένα με αντηρίδες στηρίζουν τα δύο άκρα του κοίλου, που χωρίζεται από ενδιάμεσο διάζωμα σε δύο τμήματα με είκοσι τέσσερις (24) σειρές λίθινων εδωλίων κάτω και δώδεκα (12) σειρές επάνω αντίστοιχα. Στην κορυφή του κοίλου ένα πλατύτερο διάζωμα προστατεύεται εξωτερικά από τοίχο, ο οποίος φέρει άνοιγμα, που διευκόλυνε πιθανότατα την έξοδο των θεατών από το ανώτερο τμήμα του Θεάτρου. Έντεκα (11) κλίμακες διαιρούσαν το κοίλο σε δέκα (10) κερκίδες, με τις δύο ακρινές να έχουν το μισό πλάτος από τις υπόλοιπες.

Ιδιομορφία παρουσιάζει η ορχήστρα του Θεάτρου καθώς δε σχηματίζει πλήρη κύκλο αλλά τόξο μεγαλύτερο από ημικύκλιο.

Η σκηνή είναι ορθογώνια και πλαισιώνεται από δύο παρασκήνια, που προεξείχαν εκατέρωθεν προς την ορχήστρα, μεταξύ των οποίων αναπτύσσεται το προσκήνιο με έξι (6) κίονες στην πρόσοψή του. Η χωρητικότητα του Θεάτρου υπολογίζεται σε 5.000 – 6.000 θεατές.

Γεώργιος Ρήγινος
Αρχαιολόγος

#My Kassopi - act4Greece

Ονομασία Μνημείου

Θέατρο Κασσώπης (Μεγάλο Θέατρο).

Κατηγορία

Θέατρο

Σύντομη περιγραφή

Το μεγάλο Θέατρο κατασκευάστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. στις υπώρειες της βορειοδυτικής ακρόπολης της αρχαίας πόλης, με απρόσκοπτη θέα στη χερσόνησο της Πρέβεζας, τον Αμβρακικό κόλπο, το Ιόνιο πέλαγος, τη Λευκάδα και τα ακαρνανικά όρη.

Εικόνες - Σχέδια

Γενικό τοπογραφικό σχέδιο της Κασσώπης από τους W. Hoepfner και E.L. Schwandner.

Επαρκής φωτογραφική τεκμηρίωση (αρχείο Εφορείας Αρχαιοτήτων Πρέβεζας).

Τεκμηρίωση - Βιβλιογραφία
  1. W.M. Leake, Travels in northern Greece, I, ΙV, London (1835)
  2. Σ. Δακαρης, ΠΑΕ 1952-1955, 1977-1983
  3.  N.G.L. Hammond, Epirus, The Geography, the ancient remains, the history and the topography of Epirus and adjacent areas, Oxford (1967)
  4.  S. Dakaris, Cassopaia and the Elean Colonies, Ancient Greek Cities 4, Athens (1971)
  5.  Σ. Δάκαρης, Κασσώπη, Νεώτερες Ανασκαφές 1977-1983, Ιωάννινα (1984 & 1989)
  6. Κ. Γραβάνη, Τοπογραφικά Κασσωπαίας, Αφιέρωμα στον  N.G.L. Hammond, Μακεδονικά, Παράρτημα αρ. 7, Θεσσαλονίκη (1997)
  7.  E. L. Schwandner, Kassope, The city in whose territory Nikopolis was founded, Foundation and Destruction, Nikopolis and Northwestern Greece. The archaeological evidence for the city destructions, the foundation of Nikopolis and the synoecism, Monographs of the Danish Institute at Athens 3 (2001) [επιμ. Έκδοσης J. Isager]
  8.  Θ. Κοντογιάννη, Κασσώπη. Συνοπτικός οδηγός του αρχαιολογικού χώρου, Ιωάννινα (2006)
  9.  Μελέτη Ανάδειξης αρχαιολογικού χώρου Κασσώπης, Δ. Ζαλόγγου – Β΄ Φάση, ΛΓ΄ ΕΠΚΑ (2009)
Θέση

Καμαρίνα, διευρυμένου («καλλικρατικού») Δήμου Πρέβεζας, Νομού Πρέβεζας.

Χρονολόγηση

Το μεγάλο Θέατρο κατασκευάστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ., περίοδο ιδιαίτερης ακμής της Κασσώπης, της Κασσωπαίας και της Ηπείρου εν γένει.

Γενική περιγραφή Μνημείου

Σε χώρο κάτω από τη βορειοδυτική ακρόπολη, με απρόσκοπτη θέα στη χερσόνησο της Πρέβεζας, τον Αμβρακικό κόλπο, το Ιόνιο πέλαγος, τη Λευκάδα και τα ακαρνανικά όρη, κατασκευάστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. το μεγάλο Θέατρο της πόλης.

Δύο πολυγωνικά αναλήμματα, ενισχυμένα με αντηρίδες στηρίζουν τα δύο άκρα του κοίλου, που χωρίζεται από ενδιάμεσο διάζωμα σε δύο τμήματα με είκοσι τέσσερις (24) σειρές λίθινων εδωλίων κάτω και δώδεκα (12) σειρές επάνω αντίστοιχα. Στην κορυφή του κοίλου ένα πλατύτερο διάζωμα προστατεύεται εξωτερικά από τοίχο, ο οποίος φέρει άνοιγμα, που διευκόλυνε πιθανότατα την έξοδο των θεατών από το ανώτερο τμήμα του Θεάτρου. Έντεκα (11) κλίμακες διαιρούσαν το κοίλο σε δέκα (10) κερκίδες, με τις δύο ακρινές να έχουν το μισό πλάτος από τις υπόλοιπες.

Ιδιομορφία παρουσιάζει η ορχήστρα του Θεάτρου καθώς δε σχηματίζει πλήρη κύκλο αλλά τόξο μεγαλύτερο από ημικύκλιο.

Η σκηνή είναι ορθογώνια και πλαισιώνεται από δύο παρασκήνια, που προεξείχαν εκατέρωθεν προς την ορχήστρα, μεταξύ των οποίων αναπτύσσεται το προσκήνιο με έξι (6) κίονες στην πρόσοψή του.

Η χωρητικότητα του Θεάτρου υπολογίζεται σε 5.000 – 6.000 θεατές.

Υπάρχουσα κατάσταση

Στο πέρασμα των χρόνων και με την εγκατάλειψη της αρχαίας πόλης, το Θέατρο της Κασσώπης καλύφθηκε από οργιώδη βλάστηση, η οποία σε συνδυασμό με τις συνεχείς κατακρημνίσεις βράχων κατέστρεψαν σημαντικά τμήματα των εδωλίων του κοίλου, που σήμερα καλύπτεται σε όλη του την έκταση από σύγχρονες επιχώσεις. Οι μελλοντικές εργασίες ανάδειξης του μνημείου θα καταστήσουν το ίδιο το μνημείο σε πρώτη φάση επισκέψιμο από το ευρύ κοινό και μετέπειτα δυνάμενο ίσως -υπό προϋποθέσεις- να υποδεχθεί θεατρικές παραστάσεις και μουσικές εκδηλώσεις.

Έρευνες - Επεμβάσεις

Kαθαρισμοί και αποψιλώσεις στο μνημείο και τον περιβάλλοντα χώρο του (σε ετήσια βάση). Στις αρχές του 21ου αιώνα π.Χ. απομακρύνθηκαν -με τη βοήθεια μηχανημάτων- οι βράχοι που είχαν καταπέσει από την ακρόπολη, συμπαρασύροντας τμήματα των εδωλίων του κοίλου και καταστρέφοντας τμήμα της ορχήστρας του Θεάτρου.

Επιτρεπόμενες χρήσεις

Οι εργασίες ανάδειξης του μνημείου θα το καταστήσουν σε πρώτη φάση επισκέψιμο από το ευρύ κοινό, στο πλαίσιο της περιήγησης στον αρχαιολογικό χώρο, καθώς με τα μέχρι σήμερα δεδομένα το Θέατρο -ελλείψει απαραίτητων υποδομών (διαδρομή πρόσβασης στο μνημείο κ.α.) – δεν είναι εύκολα προσβάσιμο. Αργότερα το μνημείο λόγω και της εξαιρετικής του θέσης και θέας -υπό προϋποθέσεις- θα μπορεί να υποδεχθεί θεατρικές παραστάσεις και μουσικές εκδηλώσεις.

Ιστορικό σύγχρονων χρήσεων

H υφιστάμενη κατάσταση διατήρησης του Θεάτρου επιτρέπει προς το παρόν μόνο την επίσκεψή τουστο πλαίσιο της περιήγησης στον αρχαιολογικό χώρο.

Πνευματικά δικαιώματα

ΥΠ.ΠΟ.Τ. / Εφορεία Αρχαιοτήτων Πρέβεζας – πρ.ΛΓ΄ ΕΠΚΑ

Δικαιοδοσία

ΥΠ.ΠΟ.Τ. / Εφορεία Αρχαιοτήτων Πρέβεζας

Γεωγραφικό πλάτος

39.14687805359357°

Γεωγραφικό μήκος

20.671849250793457°

Υψόμετρο

617 μ.

ΌνομαΗμερομηνίαΠοσό (€)
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΔΑΜΑΝΤΙΑΔΗΣ12/04/202150.00
ΚΟΥΡΑΦΑΣ Ι.ΚΑΙ Π. ΚΑΙ Γ.Ο.Ε.24/09/2018252.00
ΗΛΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ24/07/2018500.00
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΡΙΑΝΤΟΣ16/02/201820.00
ΙΔΡΥΜΑ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ9.900.00
ΔΙΑΖΩΜΑ 1.000.00
ΠΟΛΥΞΕΝΗ ΡΑΔΟΥ 1.000.00
ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ 500.00
SOMEWHERE WE KNOW cultural tours in Greece838.56
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ ΚΑΙ ΣΙΑ Ε.Ε. 325.00
ΙΩΑΝΝΟΥ ΣΤΡΑΤΟΣ 300.00
ΠΑΠΠΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ 150.00
1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΓΕΡΑΚΑ345.00
ΤΣΟΛΑΚΙΔΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ 100.00
ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 100.00
ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ 60.00
ΦΕΤΑ ΦΩΤΕΙΝΗ 30.00
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΖΑΧΑΡΗΣ20.00
ΑΓΓΕΛΟΣ & ΙΩ ΜΠΑΚΟΠΟΥΛΟΣ10.00
ΦΙΛΙΠΠΟΣ & ΑΡΓΥΡΩ ΚΑΨΑΛΗ10.00
ΙΡΙΝΙ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΡΟΥ 5.00
ΜΑΡΚΟΣ ΚΟΝΤΟΓΟΥΡΗΣ5.00
ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ ΚΟΝΤΟΓΟΥΡΗ 5.00
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΝΤΟΓΟΥΡΗΣ5.00
ΜΑΡΙΝΑ ΚΑΣΤΡΙΝΑΚΗ 5.00
ΣΙΤΣΑ ΚΑΛΑΤΖΗ 5.00
ΜΑΡΙΟΣ ΝΙΚΟΥ 250.00
Δ.ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ Α.Ε200.00
JOHAN STRYPSTEEN100.00
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΡΒΟΥΝΤΖΗΣ 100.00
ΕΙΡΗΝΗ ΒΑΛΛΙΑΝΑΤΟΥ70.00
VELISSARIOU BOSMANS50.00
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΤΣΑΝΑΚΗΣ30.00
ΤΡΥΦΩΝ ΒΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΣ30.00
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΤΣΑΝΑΚΗΣ 20.00
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ6.000.00
ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΔΩΡΕΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ70.00
1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ65.00
EVAGGELOS ZERVAS250.00
ΚΩΝ/ΝΟΣ ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ 50.00
ΕΛΕΝΗ ΚΩΣΤΑΓΙΑΝΝΑΚΗ 30.00
Άγνωστος Καταθέτης50.00
Σύνολο
€22.905.56

Δαπάνες

ΔαπάνηΗμερομηνίαΠοσό (€)
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΣΩΠΗΣ 7/2018 ΕΞΟΦΛΗΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ3.837.39
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΣΩΠΗΣ Α’ ΔΟΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ – 31/05/201531/05/20159.420.80
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΣΩΠΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΜΑΤΑ ΧΟΡΗΓΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ 1.000 ΕΥΡΩ3.718.40
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΣΩΠΗΣ ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ1.620.00
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΣΩΠΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΟΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Α΄ΦΑΣΗΣ 880,88 ΕΥΡΩ880.88
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΣΩΠΗΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΕΞΟΔΑ – ΦΟΡΟΙ ΤΟΚΩΝ0.01
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΣΩΠΗΣ ΦΟΡΟΣ Α΄ΔΟΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ – 31/08/201531/08/20151.880.00
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΣΩΠΗΣ ΦΟΡΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ169.40
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΣΩΠΗΣ ΦΟΡΟΣ ΞΕΝΑΓΗΣΕΩΝ31/07/2017270.00
Σύνολο
€21.796.88
Υπόλοιπο
€1.108.68
ΠεριγραφήBudgetTargetRemarks
Μελέτες αποκατάστασης αρχαίου θεάτρου80.000.0080.000.00
Funding LevelΠηγή χρηματοδότησηςΠεριγραφή των έργωνRemarks
300.000

Ε.Σ.Π.Α.

Ανάδειξη συνοικίας θεάτρου αρχαίας Κασσώπης

80.500

act4greece.gr – #mykassopi, ΔΙΑΖΩΜΑ

Το ποσό των €80.500 θα διατεθεί για τη χρηματοδότηση της εκπόνησης των μελετών αποκατάστασης του θεάτρου.

Η δυναμική μιας κοινωνίας ενεργών πολιτών, έγινε μια μεγάλη αγκαλιά, για να σώσει το αρχαίο θέατρο της Κασσώπης, με όχημα το Πρόγραμμα act4Greece, τη σύγχρονη πλατφόρμα συμμετοχικής χρηματοδότησης.

1.000.000

Ε.Σ.Π.Α. – Π.Ε.Π. Περιφέρειας Ηπείρου

Μέσω του προγράμματος Πολιτιστική Διαδρομή στα Αρχαία θέατρα της Ηπείρου, θα υλοποιηθεί το έργο ”Αποκατάσταση αρχαίου θεάτρου της Κασσώπης”.

  • Το Σάββατο 13 Ιουνίου 2009 πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίσκεψη του προέδρου του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ», κ. Σταύρου Μπένου στο αρχαίο θέατρο της Κασσώπης, στο πλαίσιο της περιοδείας του στα αρχαία θέατρα των νομών Πρεβέζης και Άρτας, όπου συναντήθηκε με όλους τους τοπικούς φορείς, με θέμα την ανάδειξη του παραπάνω θεάτρου. (βλ. εδώ)
  • Εν συνεχεία το «ΔΙΑΖΩΜΑ» άνοιξε «κουμπαρά» (τραπεζικό λογαριασμό) για το αρχαίο θέατρο της Κασσώπης. (βλ. εδώ)
  • Μέσω του έργου «Ανάδειξη συνοικίας θεάτρου αρχαίας Κασσώπης» που είχε ενταχθεί στο Ε.Π. «Θεσσαλία – Στερεά Ελλάδα – Ήπειρος 2007-2013» του Ε.Σ.Π.Α., με συνολικό προϋπολογισμό 300.000 ευρώ, υλοποιήθηκαν οι ακόλουθες εργασίες: καθαρισμός του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου του από την άγρια βλάστηση, δοκιμαστικές τομές στους δρόμους της αρχαίας πόλης που οδηγούν στο θέατρο, συστηματικός αρχαιολογικός καθαρισμός του δυτικού πολυγωνικού αναλημματικού τοίχου του κοίλου, των τεσσάρων δυτικών κερκίδων του κοίλου, της ορχήστρας και του σκηνικού οικοδομήματος του θεάτρου.
  • Το 2015 το «ΔΙΑΖΩΜΑ» ανέθεσε τις παρακάτω μελέτες που κρίθηκαν αναγκαίες για την αποκατάσταση και συνολική ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου της Κασσώπης:
    • αρχιτεκτονική μελέτη στους αρχιτέκτονες κ.κ. Στάμου Ιουλία και Λεωνίδα Λεοντάρη,
    • μελέτη δομικής αποκατάστασης, στον πολιτικό μηχανικό, κ. Παπαντωνόπουλο Κωνσταντίνο,
    • γεωτεχνική μελέτη και μελέτη ανάσχεσης της επικινδυνότητας κατάπτωσης τμημάτων του βράχου όπισθεν του αρχαίου θεάτρου της Κασσώπης στην Εταιρεία «ΕΔΑΦΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Α.Ε.».
  • Από το Σεπτέμβριο μέχρι το Δεκέμβριο του 2017 το «ΔΙΑΖΩΜΑ» και η πλατφόρμα act4greece της Εθνικής Τράπεζας υλοποίησαν πρόγραμμα «Crowdfunding» για το αρχαίο θέατρο της Κασσώπης. Μέσω του παραπάνω προγράμματος συγκέντρωσε χάρη στη δύναμη των πολλών το ποσό των 80.500 ευρώ, το οποίο διατέθηκε για την κάλυψη του κόστους της ανάθεσης των μελετών. (video)
  • Την Τετάρτη 19 Οκτωβρίου 2016 στο ξενοδοχείο Dioni Boutique στην Πρέβεζα παρουσιάστηκε το πρόγραμμα Crowdfunding για την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου της Κασσώπης. Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν η Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας, η Εθνική Τράπεζα και το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ». (βλ. εδώ)
  • Την Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2016 στην κεντρική αίθουσα του Μικρού Χρηματιστηρίου Αθηνών παρουσιάστηκε στην Αθήνα το πρόγραμμα Crowdfunding για την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου της Κασσώπης. (βλ. εδώ)
  • Η εκπόνηση της προμελέτης αποκατάστασης και συνολικής ανάδειξης του αρχαίου θεάτρου της Κασσώπης έχει ήδη ολοκληρωθεί.
  • Την Τρίτη 26 Ιουλίου 2016 η μελέτη εγκρίθηκε από το Κ.Α.Σ.
  • Παραδόθηκε, επίσης, από τους μελετητές και η οριστική μελέτη αποκατάστασης του θεάτρου.
  • Τον Ιούλιο του 2018 εγκρίθηκαν από το ΚΑΣ:
    • μελέτη αποκατάστασης και συνολικής ανάδειξης του αρχαίου θεάτρου Κασσώπης (αρχιτεκτονική, δομική αποκατάσταση),
    • μελέτη συντήρησης και στερέωσης του δομικού υλικού του αρχαίου θεάτρου Κασσώπης,
    • γεωτεχνική μελέτη και μελέτη ανάσχεσης της επικινδυνότητας τμημάτων του βράχου όπισθεν του αρχαίου θεάτρου Κασσώπης και
    • πρόταση διαμόρφωσης εργοταξιακού δρόμου στον αρχαιολογικό χώρο Κασσώπης, Π.Ε. Πρέβεζας, Περιφέρειας Ηπείρου.
  • Την Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2021 εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο η συμπληρωματική γεωτεχνική έρευνα και μελέτη στο αρχαίο θέατρο Κασσώπης.
  • Είναι σε εξέλιξη η υλοποίηση του έργου «Αποκατάσταση – Ανάδειξη αρχαίου θεάτρου Κασσώπης (Α΄ Φάση)» μέσω του προγράμματος «Πολιτιστική διαδρομή στα αρχαία θέατρα της Ηπείρου», με χρηματοδότηση, ύψους 1.000.000 ευρώ, (Άξονας Προτεραιότητας «Προστασία του περιβάλλοντος και αειφόρος ανάπτυξη» του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιφέρειας Ηπείρου). Ταυτόχρονα είναι σε εξέλιξη το έργο βραχοπροστασίας στο αρχαίο θέατρο Κασσώπης (ΣΤΙΓΜΑ).
  • Ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος αποκατάστασης του μνημείου. Ένταξη και συνέχιση της αποκατάστασης του μνημείου στο νέο Ε.Σ.Π.Α. 2021-2027 (ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ).

Εταιρικό Μέλος Θεάτρου