Ε’ Γενική συνέλευση σωματείου “ΔΙΑΖΩΜΑ” – Ελευσίνα 7 Οκτωβρίου 2012 Παρουσίαση – ομιλία του Γενικού γραμματέα του Δ.Σ. κ. Βασίλειου Λαμπρινουδάκη

Από την Ε’ Γενική συνέλευση του σωματείου “ΔΙΑΖΩΜΑ” την Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2012 στο χώρο του Παλαιού Ελαιουργείου της Ελευσίνας.
Παρουσίαση – ομιλία του Γενικού Γραμματέα του Δ.Σ. του Διαζώματος καθηγητή κ. Βασίλειου Λαμπρινουδάκη.

Παρουσίαση - ομιλία του Γενικού γραμματέα του Δ.Σ. κ. Βασίλειου Λαμπρινουδάκη

ΑΝΑΓΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΑΔΕΔΕΙΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ
Ο Πρόεδρος του Διαζώματος μας παρουσίασε πριν από λίγο το εντυπωσιακά πλούσιο έργο έρευνας, συντήρησης και ανάδειξης, το οποίο εκτελείται τα χρόνια αυτά στα αρχαία θέατρα της χώρας, μια κατηγορία μνημείων που κατεξοχήν προσφέρονται για την άμεση φυσική, ψυχική, πνευματική και δημιουργική επαφή του σημερινού ανθρώπου με την πολιτισμική μας κληρονομιά. Θεωρώντας το σπουδαίο αυτό έργο που ευτύχησε τις δυό προηγούμενες δεκαετίες να παραγάγει τέτοιο έργο και να ζει ακόμα για να το παρακολουθεί, επιθυμώ να επισημάνω σήμερα εδώ την ανάγκη πρόβλεψης από τώρα των αναγκών διαρκούς συντήρησης των αποκατεστημένων θεατρικών χώρων. Μας εντυπωσίασε το πριν και το μετά τις πρόσφατες επεμβάσεις που είδαμε στα θέατρα, όμως πρέπει από τώρα να προβλέψουμε το – θα το έλεγα – το μετά το μετά, την διατήρηση της φροντισμένης εικόνας των αποκατεστημένων.

Οι μεγάλες αυτές επενδύσεις στο πολιτισμικό απόθεμα της χώρας αποτελούν έργα, που όπως όλες οι ανθρώπινες κατασκευές, φθείρονται με τον καιρό από τα στοιχεία της φύσης, την ανθρώπινη χρήση (ειδικά στα θέατρα), αλλά και τη βαθμιαία γήρανση των υλικών, ή ακόμη και από κατασκευαστικές αστοχίες. Είναι απαραίτητο να υπάρξει μηχανισμός συνεχούς αποτελεσματικής φροντίδας των αποκαταστάσεων στους θεατρικούς χώρους – όπως ασφαλώς και στους άλλους αρχαιολογικούς χώρους – γιατί οι φθορές αρχίζουν αμέσως και είναι αυτονόητο ότι ενώ η έγκαιρη άρση τους κοστίζει ελάχιστα και γίνεται γρήγορα, η καθυστέρηση επιδεινώνει γοργά την κατάσταση και αυξάνει το κόστος και το χρόνο που απαιτείται για την αποκατάσταση των φθορών με γεωμετρική πρόοδο. Έτσι τα τόσο ωραία αποκαθιστάμενα μνημεία, εάν δεν έχει εξασφαλισθεί η μόνιμη παρακολούθηση και συντήρησή τους, κινδυνεύουν να απαξιωθούν πάλι πολύ σύντομα:

Με όσα λέγω δεν κομίζω γλαύκα εις Αθήνας. Η διατήρηση είναι διεθνώς επιβεβλημένη πρόβλεψη και υποχρέωση για κάθε έργο ανάδειξης (maintenance είναι ο διεθνής όρος). Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει θέσει ως βασική προϋπόθεση της προστασίας και ανάδειξης της πολιτισμικής κληρονομιάς “τη δημιουργία ενός πλαισίου, το οποίο θα ελέγχει τη φυσική φθορά (physical deterioration), την προστασία (protection) και την ανάδειξη (enhancement)) της αρχιτεκτονικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς” (CoE Report, 1988b, σ.9).

Θέλω να πιστεύω ότι το Διάζωμα, το οποίο με τη συνεργασία των συναδέλφων της αρχαιολογικής μας υπηρεσίας συγκροτεί ήδη αρχείο παρακολούθησης της κατάστασης των θεάτρων, θα μπορέσει να επικουρήσει, όπως κάνει ήδη στο στάδιο της αποκατάστασης, το Υπουργείο και στο αίτημα της διατήρησης των αποκαθισταμένων μνημείων.